Wat is een uitstrijkje?

Een uitstrijkje is een onderzoek waarbij cellen van de baarmoedermond worden onderzocht. Dit onderzoek richt zich vooral op het vroegtijdig opsporen van baarmoederhalskanker.

Uitstrijkjes worden met name gemaakt in het kader van het bevolkingsonderzoek op baarmoederhalskanker. Elke vrouw tussen de dertig en zestig jaar wordt elke vijf jaar schriftelijk uitgenodigd om een uitstrijkje te laten maken. De huisarts neemt wat cellen van de baarmoedermond af en stuurt deze op naar het laboratorium. Onder de microscoop wordt het uitstrijkje beoordeeld op de aanwezigheid van afwijkende cellen, die mogelijk een voorloper zijn van baarmoederhalskanker.

Dankzij het uitstrijkje is het aantal vrouwen dat jaarlijks overlijdt aan baarmoederhalskanker gehalveerd. De mensen die nog wel overlijden aan deze ziekte, ongeveer 200 tot 300 per jaar, zijn met name vrouwen die zich niet hebben laten onderzoeken of die ouder zijn dan zestig jaar.

Hoe gaat een uitstrijkje in zijn werk?

U ontvangt per post een uitnodiging voor het uitstrijkje. U wordt verzocht een afspraak bij uw huisarts te maken. Bij de uitnodiging vindt u informatie over het uitstrijkje en een formulier die u mee moet nemen naar de huisartsenpraktijk.

Voor het uitstrijkje kunt u een afspraak maken op het spreekuur, maar u kunt ook op het inloopspreekuur komen. Geeft u bij de assistente aan dat u voor een uitstrijkje komt?

Het onderzoek bij de huisarts

Het onderzoek vindt plaats op de onderzoeksbank. De huisarts voert het onderzoek uit met een speculum, ook wel eendenbek genoemd. Dit is een handvat met twee bladen, waarmee de vaginawanden zachtjes uit elkaar gedrukt kunnen worden.

Voor het inbrengen, wordt het speculum eerst op kamertemperatuur gebracht door het even onder de warme kraan te houden. Het inbrengen van het speculum kan een drukkend gevoel geven. Als u een beetje perst tijdens het inbrengen van het speculum, is het meestal niet vervelend.

Als het speculum goed is ingebracht en geopend, kan de huisarts uw baarmoedermond zien. Wanneer er wat slijm uitkomt, wordt dit weggehaald met een wattenstokje en worden er met een bepaald type borsteltje wat cellen van de baarmoedermond weggehaald. Het speculum wordt voorzichtig gesloten en weggehaald, waarna u zich weer kunt aankleden. Het is verstandig om na het onderzoek een inlegkruisje in uw slip te leggen, omdat u een klein beetje bloed kunt verliezen.

De uitslag

Aan de hand van de uitslag van het laboratorium kan de huisarts uw risico op baarmoederhalskanker inschatten en daarop actie ondernemen. Het is belangrijk dat u ons zelf belt voor de uitslag van uw uitstrijkje.